Azərbaycan Kütləvi İnformasiya Vasitələri “Avroviziya-2012” iştirakçıları olan ölkələrin mediasına müraciət edib
00:49 / 13.04.2012
Dünən Beynəlxalq Mətbuat Mərkəzində (BMM) Mətbuat Şurasının təşəbbüsüylə “Avroviziya 2012: Azərbaycan həqiqətləri yerli və xarici mətbuatda” mövzusunda dəyirmi masa keçirilib. Tədbirdə “Eurovision-2012” musiqi yarışmasında iştirak edəcək ölkələrin mətbuat qurumlarına ünvanlanmış müraciət təqdim olunub.
Şura sədri Əflatun Amaşov qeyd edib ki, Azərbaycan müsabiqədə qalib olduqdan sonra dünya Kütləvi İnformasiya Vasitələrində çoxsaylı məqalələr dərc olunub. Onların əksəriyyəti pozitiv olsa da, obyektivliyə zidd olan neqativ yazılara və ya verilişlərə də rast gəlinib. “Bu tip təbliğat davam etdiyi üçün müxtəlif yerli KİV nümayəndələri təklif etdilər ki, xarici jurnalistlərə müraciət ünvanlayaq. Çünki Azərbaycanda baş verən quruculuq, abadlıq işlərini diqqətdən kənarda qoyub müxtəlif neqativ halları ümumiləşdirərək onları müsabiqəylə əlaqələndirmək qərəzli mövqelərin işidir. Azərbaycan mətbuatında azadlığın olmaması, ölkədə insan haqlarının tapdanması kimi iddialarla çıxış edən xarici media nümayəndələri Azərbaycanda mətbuatın qısa müddətdə keçdiyi yolu, inkişafını görməzlikdən gəlirlər. Bu gün mətbuatın iqtisadi problemləri var və bununla bağlı dövlət məhz müstəqil mətbuatın inkişafı üçün nəzərdə tutulmuş bir sıra layihələr həyata keçirir. Kütləvi İnformasiya Vasitələrinə Dövlət Dəstəyi Fondunun yaradılması, fondun gördüyü işlər ictimaiyyətə məlumdur. Lakin media iqtisadi cəhətdən müstəqil ola bilməzsə, peşəkarlıq arxa plana keçmiş olacaq.”
Ə.Amaşov Azərbaycan jurnalistləri adından Avropa Yayım Birliyinə, “Avroviziya-2012” iştirakçıları olan ölkələrin mediasına müraciəti tədbir iştirakçılarının diqqətinə çatdırıb.
Müraciətin mətnini təqdim edirik.
“Hörmətli həmkarlar, əziz dostlar!
Şərqdə ilk demokratiya nümunəsi olan Azərbaycan Respublikası ötən əsrin sonlarında yenidən dövlət müstəqilliyini əldə etdikdən sonra demokratik, plüralist medianın formalaşdırılması qarşıda duran əsas vəzifələrdən biri kimi müəyyənləşdirildi. Yeni dövrdə partiya-sovet mətbuatına xas mənfi meyllərin aradan qaldırılması, medianın qanunvericilik bazasının beynəlxalq standartlara uyğunlaşdırılması ciddi siyasi iradə və mühüm əməli tədbirlərin həyata keçirilməsini tələb edirdi.
1998-ci ildə Azərbaycanda senzuranın, 2000-ci ildə isə mətbuata dövlət nəzarətini həyata keçirən Mətbuat və İnformasiya Nazirliyinin ləğvindən sonra azad media mühitinin formalaşdırılması sürətlə inkişaf edən prosesə çevrildi. Kütləvi informasiya vasitələrinin təsis edilməsi sadələşdirildi, hər bir vətəndaşa özünün qəzetini, jurnalını və ya informasiya agentliyini yaratmaq imkanı verildi. Təsadüfi deyil ki, ərazisi 86,6 min kvadratkilometr təşkil edən və 9 milyon əhalisi olan Azərbaycanda hazırda 4700-dən artıq KİV müvafiq dövlət orqanında uçota götürülüb və ya qeydiyyatdan keçib. Ölkədə 300-ə yaxın qəzet, 100-ə qədər jurnal, 30-dan çox informasiya agentliyi, 50-yə yaxın elektron KİV fəaliyyət göstərir. Çoxlu sayda mətbuat yayımı firmaları sərbəst şəkildə mətbuatı Azərbaycanın ən ucqar nöqtələrinə çatdırırlar. Müxtəlif jurnalist təşkilatları Azərbaycanda söz və məlumat azadlığının, medianın inkişafı, jurnalistlərin hüquqlarının müdafiəsi və s. istiqamətlərdə aktiv fəaliyyət göstərirlər. Bu gün Azərbaycanın internet məkanı sürətli inkişaf mərhələsini yaşayır, ölkə əhalisinin 50 faizindən çoxu internetdən istifadə edir. Yeni medianın inkişafı cəmiyyətin informasiya almaq imkanlarını genişləndirir.
Postsovet məkanında ilk dəfə olaraq 2003-cü ildə Azərbaycanda medianın özünütənzimləmə orqanı olan Mətbuat Şurası yaradılıb. Şura bu müddət ərzində media-ictimaiyyət, media-hakimiyyət münasibətlərinin qurulması və inkişafında bir sıra uğurlara imza atıb. Onun həyata keçirdiyi tədbirlər media mühitimizdə siyasiləşmənin aradan qaldırılması, jurnalistikanın vahid orqanizm kimi formalaşmasında özünəməxsus rol oynayıb, medianın daxili məsuliyyət hissini möhkəmləndirib.
Hazırda Azərbaycanda medianın kifayət qədər liberal qanunvericilik bazası mövcuddur. KİV sahəsindəki hüquqi-normativ aktlar beynəlxalq standartlara tam cavab verir. Onların hər birinin qəbulunda Avropanın nüfuzlu beynəlxalq təşkilatlarının rəyi başlıca meyar kimi götürülüb. Buna misal kimi ATƏT ekspertlərinin yaxından iştirakı ilə 2005-ci ildə “İnformasiya əldə etmək haqqında” Qanunun qəbul edilməsini göstərmək olar.
KİV-lərə dövlət dəstəyi Azərbaycanın media ilə bağlı qanunvericiliyinin spesifik cəhətlərindən birini təşkil edir. 2008-ci ildə “Azərbaycan Respublikasında kütləvi informasiya vasitələrinin inkişafına dövlət dəstəyi Konsepsiyası” adlı sənədin təsdiqlənməsindən sonra KİV-lərin inkişafına dövlət dəstəyinin mexanizmləri formalaşdırıldı. Konsepsiyaya uyğun olaraq Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Yanında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondu yaradılıb. Fondun əsas məqsədi medianın iqtisadi müstəqilliyini gücləndirmək, çoxsaylı KİV-lərin müasir bazar münasibətlərinə uyğunlaşmasını dəstəkləməkdir.
Dəyərli həmkarlar!
Bu gün xarici KİV-lərdə Azərbaycan haqqında çoxsaylı materiallar dərc edilir. Onların əhəmiyyətli qismi pozitiv ruhludur. Lakin təəssüf ki, dünyanın bir sıra KİV-lərində Azərbaycanla bağlı gedən materiallarda obyektiv mövqe nümayiş etdirilmir, jurnalistikanın təməl prinsipləri olan tərəfsizliyə və qərəzsizliyə etinasız yanaşılır. Məqalələrdə, məlumatlarda müxtəlif vaxtlarda yaşanmış neqativ hallar ümumiləşdirilərək Azərbaycan dövlətinin söz və mətbuat azadlığı, insan hüquqları sahəsində siyasəti kimi təqdim olunur. Bizi – Azərbaycan jurnalistlərini ən çox narahat edən ölkəmiz haqqında mütərəqqi demokratik dəyərlərdən uzaq yanlış təsəvvür formalaşdırmaq cəhdlərinə informasiya dəstəyinin verilməsidir.
Biz ölkəmizdə söz və mətbuat azadlığı sahəsində çətinlikləri inkar etmirik və onların aradan qaldırılmasına çalışırıq. Bu məqsədlə həm Azərbaycan hakimiyyəti, həm də BMT, ATƏT, Avropa Şurası kimi nüfuzlu təşkilatlarla intensiv əlaqələr saxlayırıq. Hazırda qarşımızda duran vacib məsələlərdən biri medianın ölkə iqtisadiyyatının tərkib hissəsinə çevrilməsi, onun iqtisadi müstəqilliyinin gücləndirilməsidir. Çünki özünü maliyyələşdirmək imkanlarının məhdudluğu redaksiyaların müstəqilliyinə və peşəkarlığına mənfi təsir göstərən başlıca amildir. Azərbaycan jurnalistlərinin yekdil qənaəti ondan ibarətdir ki, iqtisadi müstəqilliyin zəif olması redaksiyaların, jurnalistlərin maraqlı siyasi və biznes dairələrin təsiri altına düşməsinə, ölkədaxili siyasi mübarizədə vasitəyə çevrilməsinə, bitərəflik, qərəzsizlik, peşəkarlıq kimi mühüm meyarların deqradasiyasına şərait yaradır. Bu faktor həm də bəzi hallarda jurnalistlərin sərbəst şəkildə informasiya əldə etmək imkanlarının məhdudlaşmasına, onların hüquqlarının pozulmasına yol açır.
Biz Azərbaycan həqiqətlərinin, ölkədəki real vəziyyətin müəyyən daxili və xarici maraqlı dairələrin süzgəcindən keçərək deyil, obyektiv şəkildə dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasının tərəfdarıyıq. İstərdik ki, dünyanın aparıcı KİV-ləri Azərbaycan haqqında materiallar verərkən təkcə neqativ halları qabardaraq birtərəfli mövqe tutmasın, həm də görülən işlər barədə danışsın. Materiallarda söz və mətbuat azadlığı mühitinin daha da dərinləşməsi, demokratik medianın formalaşması üçün siyasi iradə və cəmiyyətin istəyinin olması, bu məqsədlə əməli tədbirlərin həyata keçirilməsi başlıca meyar kimi götürülsün.
Çox istərdik ki, dünyanın nüfuzlu KİV-ləri ölkəmizin 20 faiz ərazisinin Ermənistan tərəfindən işğalı faktını diqqətdə saxlasınlar, bir milyondan artıq azərbaycanlını öz torpaqlarından didərgin salmış, onminlərlə insanın qətlində, yaxın tariximizin ən qanlı və faciəli səhifələrindən olan Xocalı soyqırımının törədilməsində günahkar olan cinayətkarların cəzalandırılmasını tələb etsinlər. Biz sizi bu məsələdə həqiqətin yanında olmağa, yüzminlərlə insanın pozulmuş haqqının bərpa olunmasına dəstək verməyə çağırırıq.
Hörmətli həmkarlar!
Bu il Azərbaycan 20 illik müstəqillik tarixində ilk dəfə Avropanın ən nüfuzlu mədəni hadisələrindən olan “Avroviziya-2012” mahnı müsabiqəsini keçirməyə hazırlaşır. Hazırda bütün Azərbaycan cəmiyyəti kimi, onun mediası da qarşıda duran vəzifənin məsuliyyətini dərk edir və ciddi cəhdlə dünya ictimaiyyətinə ölkəmiz haqqında obyektiv və hərtərəfli məlumat verməyə çalışır. Biz fürsətdən istifadə edərək vahid Avropa ailəsini milli dəyərlərimiz, qədim keçmişimiz, adət-ənənələrimiz və müasir həyatımız haqqında məlumatlandırmaq istəyirik.
Lakin onu da təəssüflə qeyd etməliyik ki, bəzi dairələr Avropanın bu mühüm mədəni tədbirini siyasiləşdirməyə, bundan Azərbaycana qarşı təzyiq vasitəsi kimi istifadə etməyə çalışırlar. Hesab edirik ki, bu mədəni hadisədən çirkin siyasi məqsədlər üçün yararlanmaq cəhdləri Avropa Yayım Birliyi kimi nüfuzlu təşkilata, “Avroviziya” müsabiqəsində iştirak etmək hüququ qazanmış şəxslərə, ölkəmizə gələcək onminlərlə xarici vətəndaşa, milyonlarla avropalıya qarşı hörmətsizlikdir. “Avroviziya”nın tarixinə nəzər saldıqda, aydın görünür ki, bu mədəni hadisə heç vaxt siyasiləşdirilməyib və ondan heç bir dövlətə və xalqa qarşı təzyiq vasitəsi kimi istifadə edilməyib. Buna görə də biz haqlı olaraq soruşuruq: 2011-ci ildə Düseldorfda gərgin mübarizə şəraitində halallıqla qələbə qazanmış Azərbaycana qarşı bu əsassız təzyiqlərin məqsədi nədir? Nəyə görə Bakıda bir neçə ildir davam edən, ölkəmizin “Avroviziya”da qalib gəlməsindən çox öncə başlamış və bu yarışma bitdikdən sonra da davam edəcək genişmiqyaslı quruculuq və abadlıq işləri mahiyyəti üzrə deyil, insan haqlarının pozulmasına səbəb olan tədbir kimi qiymətləndirilir, üstəlik “Avroviziya” ilə də əlaqələndirilir? Buna görə də biz Sizləri Avropada süni şəkildə Azərbaycan haqqında yanlış rəy formalaşdırmaq cəhdlərində iştirak etməməyə, bütün məsələləri obyektiv dəyərləndirməyə çağırırıq.
Hörmətli media mənsubları, əziz həmkarlar!
Biz, Azərbaycanın kütləvi informasiya vasitələrinin təmsilçiləri Sizləri paytaxtımız Bakıda keçiriləcək “Avroviziya-2012” mahnı müsabiqəsinə dəvət edirik. Hesab edirik ki, Azərbaycanı görmək və ölkəmizin reallıqları ilə əyani şəkildə tanış olmaq Sizin məlumatınızı genişləndirəcək və yanlış təsəvvürün dəyişməsinə səbəb olacaq. Azərbaycan jurnalistlərinin səsini doğmalıqla qarşılayacağınıza, hadisə və proseslərə yanaşmada obyektivliyinizi, tərəfsizliyinizi qoruyacağınıza əminik. İnanırıq ki, ölkəmizlə bağlı əsl həqiqətləri görmək və duymaq üçün ən gözəl imkanı dəyərləndirəcək, may ayında Bakıda keçiriləcək böyük musiqi bayramında bizimlə birgə olacaqsınız”.
Pərviz SADIQOV
Bu yazı ( 98 ) - dəfə oxunmuşdur
