Fuad Poladov: Razıyam, Pərvin xanım! Doğrusu, “necə oldu ki, sənətə gəldiz” və “Dram teatrından niyə getdiz” suallarından yorulmuşam.

Fuad Poladov: Əlbəttə! Teatrdakı dəyişikliklər elə şəhərdəki qədərdir. Və bunlar bir-biri ilə əlaqəlidir. Çünki şəhərlə birgə adamlar, yəni tamaşaçı, onun səviyyəsi, sənətə baxışı dəyişilib. Bu da teatrın məsuliyyətini xeyli artırır. İşi elə yöndə qurmaq lazımdır ki, əvvəlki tamaşaçını da küsdürməyəsən, indikini də maraqlandırasan.

Fuad Poladov: Buna tam nail olduğumuzu deyə bilmərəm. Bakı heç vaxt teatral şəhər olmayıb. Amma teatrın öz tamaşaçısı, sevənləri var. Təəssüf ki, bu sahəyə rəhbərlik edənlərin naşılığı ucbatından bir ara tamaşaçı teatrdan uzaqlaşdı. Bilirsiz, teatr 3-5 illik təmirə bağlana bilməz. Vaxt keçdikcə tamaşaçını teatra gətirən yolları ot basır.

Fuad Poladov: Şübhəsiz! Böyük teatral şəhərlərdə təmirə xüsusi hazırlıq gedir. Əvvəlcədən müvəqqəti bir səhnə hazırlanır, əhaliyə məlumat verilir və s. Amma biz tamaşaçını çox rahat şəkildə incidib, qapıları üzünə bağlayırıq. Teatr özü həddindən artıq mürəkkəb bir orqanizm olduğu üçün ona rəhbərlik edən adamlar da işlərinə həssaslıqla yanaşmalıdırlar.   

Fuad Poladov: Maraqlı fikirdir. Doğrusu, ilk dəfə eşidirəm. Mən səhnənin magiyasını, gücünü onda hiss edirəm ki, zal ağzına kimi dolu olur, amma tamaşa zamanı elə bir aura yaranır sanki salon bomboşdur. Yəni tamaşaçı nəfəs dərmədən səhnəni izləyirsə, teatrın missiyasını yerinə yetirilmiş hesab etmək olar.

Fuad Poladov: Mümkündü! Bu magiyanı hiss etdiyim tamaşalar olub.     

Fuad Poladov: Böyük səhnədə aktyor özünü əsl teatr mühitində hiss edir. Amma kiçik səhnə daha çox kino aurası, atmosferası yaradır. 600-700 nəfərlik tamaşaçı salonunda elementlər qabarıq olur. Məsələn, böyük teatr səhnəsində elə danışmalı, elə hərəkət etməlisən ki, sonuncu sırada oturan tamaşaçı da hər şeyi aydın eşitsin, görsün. Amma kiçik səhnədə səs, jest, baxış yığcamlaşdırılır, kompakt hala salınır.

Fuad Poladov: Böyük səhnədə müəyyən vərdişlərə yiyələnəndən, peşəkarlığa çatandan sonra heç biri çətin olmur. Özümü daha çox teatr aktyoru hesab edirəm. Ona görə yəqin ki, böyük səhnə daha yaxındı ruhuma. Al Paçino kino ilə teatrı çox gözəl müqayisə edir: “Teatrda oynamaq havada, kəndir üzərində sığortasız gəzmək, kinoya çəkilmək isə yerdə, kəndir üstündə sığortayla addımlamaq kimidir...” Səriştəli aktyor kəndir üzərində nəinki sığortasız gəzir, hətta “tryuk”lar da edir.

Fuad Poladov: Məncə, sənətkar hərtərəfli olmalıdır. Əgər bu sənətə tam yiyələnmək istəyirsənsə, həm dramatik, həm də komedik rolların öhdəsindən gəlməlisən. Mən lap əvvəldən qarşıma məqsəd qoymuşam ki, bütün janrlarda rollarım olsun. Çalışmışam hər   profildə inkişaf edim, bir ampluada qalmayım. Məsələn, Teatr Xadimləri İttifaqında “Svetok kaktusa” komediyasında da oynamışam, “Afinalı Timon” faciəsində də. Belə faktlar çoxdur.   Aktyor həqiqətən AKTYORdusa, istənilən rolu oynamağı bacarmalıdır.

Fuad Poladov: Vaxtilə bizim teatrlarda da aktyorun perispektivi haqqında çox düşünürdülər. Təəssüf ki, getdikcə bu ənənə azaldı. Bu aktyorların inkişafı, püxtələşməsi üçün vacib məqamdı. Teatr rəhbərliyi bu məsələni daim nəzarət altında saxlamalıdı. Rejissor aktyorun yaşına, imkanlarına baxıb onu hansısa rolda görməli və o tamaşanı hazırlamalıdı.

Fuad Poladov: Bəli! Azərpaşa Nemətov dəfələrlə “Hamlet”, “Afinalı Timon” tamaşalarını, Rüstəm İbrahimbəyov İbrus teatrında “Bunin” tamaşasını mənim üçün hazırladıqlarını dəfələrlə vurğulayıblar.   Rus Dram Teatrında “Napaleon” və “Sezar” tamaşaları da mənim üçün hazırlanıb.

Fuad Poladov: Mükafatların əleyhinə deyiləm. Amma bizdəki qədər ifrat həddə çatdırılmasını da düzgün saymıram. Adam var ki, sənətə gəlməzdən əvvəl mükafatı düşünür və bütün fəaliyyətini də bu istəyinə uyğun qurur. Belələri asan yolla gedib müəyyən nailiyyətlər əldə edirlər, amma o sənət olmur və yaşamır. Lakin bayaq dediyimiz kimi səhnənin magiyasını hiss edib bura gələn adam öz işiylə məşğul olur, əziyyətlərlə, çabalarla yaşayır və bundan zövq alır. Mükafat belə adamı onsuz da tapır. Və əgər sənətkar, aktyor sənəti deyib gəlibsə, heç bir mükafat onu yolundan yayındıra, sapdıra bilməz.

Fikirləşəndə ki, bu adı keçmişdə böyük sənətkarlar daşıyırdı məsuliyyət artır. Amma indi “filankəs” də daşıyır... O zaman Bernard Şou ilə razılaşmalı oluram. 

Fuad Poladov: Bəli, Pərvin xanım. Tamaşaçının gözündən heç nə yayınmır.

Fuad Poladov: (gülür) Əksinə. Buna paralellik deməzdim. Vaqif və Həsənzadə tamam fərqli adamlardı. Həsənzadə kimilər indiki zamanda yox dərəcəsindədir, amma Vaqifləri nə qədər istəsəz, görmək olar. Həsənzadə bu günki tamaşaçı üçün təəccüblüdür, hətta inandırıcı da deyil. Amma Vaqif çox normal qəbul olunur. Ona görə Həsənzadəni oynamaq daha çətin idi, nəinki Vaqifi...

Fuad Poladov: Əlbəttə, bu zamanın adamları arasından Həsənzadənin prototipini tapmaq çətin olar. Buna görə bəlkə də dramaturq əsərə bu cür son verməkdən çəkinərdi. Amma Həsənzadə kimilərinə indiki zamanda ehtiyac çoxdur. Bu günün insanının bir baxış bucağı var. Amma Həsənzadənin böyüklüyü ondadır ki, hadisəyə hər tərəfdən baxa bilir. İndi çox dəbdə olan bir söz var: Praqmatizm. Həsənzadə heç vaxt praqmatik olub, özünü düşünə bilməzdi. Vaqifin isə bir meyarı var, o da puldur. Belələri pulla hər şeyin alınmasının mümkünlüyünü düşünür. Həsənzadə də maddi cəhətdən təmin olunmuş adamdı, amma onun üçün pul hakimiyyət, bacarıq demək deyil.

Fuad Poladov: Kim dedi ki, Vaqif ruhsuzdu? Razıyam, onun ruhu var. Amma bu ruh da qarışıq və maddiyyata meyillidir.

Fuad Poladov: Dediyiniz riski mən özüm də hiss edirdim. Amma risk sevən olduğumdan bu rolu oynamaqdan çəkinmədim. Tamaşada apardığım xətt ülgücün üzərində gəzməyə bənzəyirdi. Fasiləsiz olaraq düşünürdüm ki, balans pozulmasın, yıxılmayım və yaralanmayım. Balaca bir səhv jest, mimika, söz, pafos tamaşaçıda ironik gülüş yarada bilərdi. Dünya Həsənzadələrin çiynində dayanır. Onu inandırıcı etmək üçün rola çox yüksək həssaslıqla yanaşmışam.

Fuad Poladov: Yox, Pərvin xanım! Hamlet necə adiləşə bilər?! Əgər aktyor üçün Hamlet adiləşirsə, deməli o sənətdə təsadüfi adamdır. Hamlet zirvədir. Onun məsuliyyəti də həddən artıqdır. Çünki hər bir tamaşaçının öz Hamleti var. Düşünürəm ki, həmin rolu neçə dəfə oynamışamsa, eyni məsuliyyət, eyni həyəcanla yanaşmışam ona.              

Fuad Poladov: Poeziyanı çox sevirəm, oxuyuram. Amma özümü bədii qiraətçi hesab eləmirəm. Şeiri öz qəlbimdən, ruhumdan keçirib oxuyuram və məlum olur ki, şair də elə belə yazıbmış... Bəxtiyar Vahabzadə, Məmməd Araz, Vaqif Səmədoğlu haqqında çəkilən televiziya filmləri üçün şeirlərini oxumuşam. Bəxtiyar Vahabzadənin çəkiliş vaxtı ifamda şeirini dinləyib kövrəlməsini, “sanki bu şeirləri indi yazıram” – deməsini heç unutmuram.

Dünən Mövlud Süleymanlı ilə küçədə rastlaşdıq, öz şeir kitabını mənə hədiyyə edib dedi ki, mən şair deyiləm, amma bu şeirləri səni dinləyərək, sənin səsin üçün yazmışam.

Fuad Poladov: (gülür) Amma bir daha deyirəm ki, özümü bədii qiraət ustası hesab etmirəm.

Fuad Poladov: Xeyr! Aktyorluğu yalnız səhnədə edirəm. Səhnədən başqa hər yerdə özüm oluram. Bu söhbətimizdə də həmçinin.